Αντικείμενο του έργου είναι η δημιουργία ενός συστήματος βασισμένου στο Βlockchain για την αντιμετώπιση της παραποίησης στην εφοδιαστική αλυσίδα προϊόντων. Το σύστημα αποτελείται από μια ενιαία πλατφόρμα βασισμένη στο Βlockchain που προσφέρει ιχνηλασιμότητα των προϊόντων, σύμφωνα με τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα GS1 EPCIS (Electronic Product Code Information Services), καθώς και ασφαλή διαχείριση και διαμοιρασμό των δεδομένων. Το σύστημα εστιάζει σε κατηγορίες προϊόντων που παραποιούνται συχνότερα και που ο άνθρωπος καταναλώνει, όπως είναι τα τρόφιμα και τα ποτά καθώς σε αυτά εμπεριέχονται πέρα από τις οικονομικές ζημιές και ιδιαίτερα σοβαροί κίνδυνοι για την υγεία. Η βασική λύση στο πρόβλημα της παραποίησης, που εισάγει η τεχνολογία του Βlockchain, είναι ουσιαστικά ο επανασχεδιασμός της ιχνηλασιμότητας της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η αποκεντρωμένη βάση δεδομένων που προσφέρει η τεχνολογία Blockchain μπορεί να αποθηκεύσει κάθε συναλλαγή ή ενέργεια που εκτελείται μέσα στην εφοδιαστική αλυσίδα προσφέροντας έτσι αυξημένη δυνατότητα ανίχνευσης αλλά και ασφάλεια. Κάθε συναλλαγή κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας συμβάλλει προσφέροντας δεδομένα σε ένα αποκεντρωμένο και ασφαλές δίκτυο το οποίο μπορεί να αποδείξει την προέλευση του προϊόντος, να ανιχνεύει σε ποιόν ανήκει και να παρέχει επικύρωση γνησιότητας. Το σύνολο αυτών των δεδομένων επιτρέπει την ανίχνευση κάθε πληροφορίας που αφορά το προϊόν στην εφοδιαστική αλυσίδα διασφαλίζοντας έτσι τη διαφάνεια της αλλά και την αποτελεσματική προστασία από παραποιήσεις του προϊόντος.
Το Βlockchain σύστημα διαθέτει μια σειρά από προηγμένες δυνατότητες στοχεύοντας στην αντιμετώπιση της παραποίησης των προϊόντων στην εφοδιαστική αλυσίδα:
Ιχνηλασιμότητα (Traceability): Το Βlockchain σύστημα βασίζεται σε μια προτυποποιημένη προσέγγιση η οποία θα είναι παγκοσμίως αποδεκτή, αποτελεσματική και εξυπηρετεί την διαλειτουργικότητα μεταξύ των φορέων που συμμετέχουν στην εφοδιαστική αλυσίδα. Για αυτό το σκοπό χρησιμοποιήθηκαν τα διεθνή και ευρέως διαδεδομένα πρότυπα GS1 για την εφοδιαστική αλυσίδα, τα οποία είναι η βάση μιας κοινής εμπορικής γλώσσας και διαδικασιών από όλους τους εμπλεκομένους στην εφοδιαστική αλυσίδα. Τα διεθνή πρότυπα GS1 για την εφοδιαστική αλυσίδα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, πρότυπα αναγνώρισης i) θέσεων ii) προϊόντων, iii) συλλογής δεδομένων και iv) διασύνδεσης ηλεκτρονικών επικοινωνιών, τα οποία θα επιτρέπουν την απρόσκοπτη ροή πληροφοριών για κάθε προϊόν που βρίσκεται στην αλυσίδα εφοδιασμού. Με αυτό τον τρόπο υποστηρίζεται η ιχνηλασιμότητα και η διαλειτουργικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο με ακριβής και ποιοτικές πληροφορίες.
Η αποτελεσματική ιχνηλασιμότητα στην εφοδιαστική αλυσίδα βασίζεται λοιπόν σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της οι οποίοι συλλέγουν, καταγράφουν και μοιράζονται τις σχετικές πληροφορίες για τα προϊόντα και την ιδιοκτησία τους. Για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό του Blockchain συστήματος ινχηλασιμότητας αναγνωρίζονται όλα τα σημεία της εφοδιαστικής αλυσίδας (παραγωγός, μεταποιητής, μεταφορέας, χονδρέμπορος κ.α.) και τα παραγόμενα προϊόντα. Με βάση τα GS1 πρότυπα σε κάθε θέση της αλυσίδας αποδίδεται ένας παγκοσμίως μοναδικός αριθμός θέσης GLN (Global Location Number) και για κάθε προϊόν αντίστοιχα, ο μοναδικός κωδικός αριθμός GTIN (Global Trade Item Number). Αντίστοιχοι κωδικοί χρησιμοποιούνται για όλα τα επίπεδα συσκευασίας των προϊόντων (π.χ. παλετών SSCC – Serial Shipping Container Code). Για την μοναδικοποίηση του κάθε προϊόντος μέσα στην αλυσίδα χρησιμοποιούνται τεχνολογίες σήμανσης του προϊόντος με γραμμωτά ή δισδιάστατα εικονοστοιχεία (GS1 barcode, GS1 Datamatrix) τα οποία περιέχουν τον κωδικό GTIN και επιπρόσθετες πληροφορίες για το προϊόν, όπως για παράδειγμα τον αριθμό παρτίδας, σειριακό αριθμό, στοιχεία ιδιοκτησίας κ.α.
Το επόμενο στάδιο μετά την αναγνώριση των θέσεων και των προϊόντων περιλαμβάνει την καταγραφή των κρίσιμων γεγονότων μεταφοράς ή και επεξεργασίας του προϊόντος στην εφοδιαστική αλυσίδα. Για το σκοπό αυτό αξιοποιούνται για την ανάπτυξη του Blockchain συστήματος τα πρότυπα GS1 EPCIS (Electronic Product Code Information Services) που επιτρέπουν την λεπτομερή καταγραφή των γεγονότων κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας. Το Blockchain σύστημα μέσα από τα πρότυπα GS1 EPCIS επιτρέπει σε ανόμοιες και ξεχωριστές εφαρμογές και διαδικασίες (όπως συνήθως συμβαίνει από επιχείρηση σε επιχείρηση) να δημιουργούν και κοινοποιούν γεγονότα συμβάντων τόσο εσωτερικά στις επιχειρήσεις (ενδοτμηματικά) όσο και με τους συνεργάτες τους.
Αποκέντρωση (Decentralization) και Αυξημένη Ασφάλεια (Security): Τα πρώτα ερευνητικά αποτελέσματα προσπαθειών για αποκέντρωση, όπως η απλή υποδομή δημόσιων κλειδιών (SPKI), αναπτύχθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1990, αλλά δεν εφαρμόστηκαν στην πράξη. Ωστόσο, με την επιτυχία των BitCoin και Ethereum, οι αποκεντρωμένες λύσεις έχουν πλέον γίνει κοινά αποδεκτές, παρουσιάζοντας μάλιστα ραγδαία αύξηση του ενδιαφέροντος τα τελευταία χρόνια. Σε αυτή τη νέα κατάσταση, το σύστημα πετυχαίνει πραγματική αποκέντρωση και εφαρμόζει λύσεις ασφάλειας που δεν απαιτούν «ρίζα εμπιστοσύνης», αξιοποιώντας την τεχνολογία Blockchain. Αυτό δεν είναι μόνο ένα θεωρητικό πλεονέκτημα, αλλά μια βασική ιδιότητα που αυξάνει την εμπιστοσύνη και επιτρέπει την ταχεία υιοθέτηση του συστήματος από πολυάριθμες επιχειρήσεις.
Προστασία της Ιδιωτικότητας (Privacy): Προκειμένου να διασφαλιστεί η ιδιωτικότητα των δεδομένων, και φυσικά η συμμόρφωση με το GDPR, το σύστημα υιοθετεί μια προσέγγιση διαφορετικών επιπέδων για την αποθήκευση δεδομένων. Καταρχάς, υπάρχει ιδιωτική βάση δεδομένων στην πλατφόρμα ιχνηλασιμότητας που διαχειρίζεται ο κάθε ενδιαφερόμενος φορέας. Επιπρόσθετα, υπάρχει και μια αποκεντρωμένη βάση δεδομένων σε Βlockchain που θα περιέχει δεδομένα που μοιράζονται μεταξύ των συνεργαζόμενων φορέων (π.χ. παραγωγούς, μεταπωλητές ή και λιανεμπόριο στην περίπτωση χρήσης εφοδιαστικής αλυσίδας τροφίμων ή ποτών) αλλά και δεδομένα για τις συναλλαγές και για την επαλήθευση της γνησιότητας του προϊόντος. Έτσι, το σύστημα εγγυάται την πρωτοτυπία ενός στοιχείου, διατηρώντας τα προσωπικά δεδομένα ασφαλή και χωρίς κανένα συμβιβασμό στην ιδιωτικότητα. Με τον τρόπο αυτό, ανά πάσα στιγμή τα προϊόντα μπορούν να ελεγχθούν χωρίς όμως να γίνονται διαθέσιμες προς τρίτους πληροφορίες που ο κατασκευαστής δεν επιθυμεί να διαρρεύσουν (π.χ. πληροφορίες συνταγής ή σύστασης προϊόντος).